آمونیاک

نام گذاری ایوپاک

Azane

 

دیگر نام ها

Hydrogen nitride

Trihydrogen nitride

Nitro-Sil

 

 

 

فرمول مولکولی

NH3

جرم مولی

17.03  g/mol

شکل ظاهری

Colourless gas with strong pungent odour

دمای جوش

‎−33.34 °C, 240 K, -28 °F

دمای ذوب

−۷۷٫۷۳ درجه سلسیوس (−۱۰۷٫۹۱ درجه فارنهایت؛ ۱۹۵٫۴۲ کلوین)

خاصیت بازی

4.75

نگاه کلی

(آمونیاک به انگلیسی Ammonia): با فرمول شیمیایی NH3، در هوای شهرها و مجاورت توالت‌ها وجود دارد. در طبیعت از تجزیهٔ مواد آلی ازت دار همچون اوره ادرار به‌دست می‌آید.

رومی‌های باستان آمونیوم کلرید را به عنوان پول و سپرده استفاده می‌کردند. آن‌ها سنگ آمونیوم را از مکانی به نام پرستشگاه ژوپیتر یا همان لیبی جدید جمع‌آوری می‌کردند. اما آمونیاک به شکل نمک آمونیاک نخستین بار توسط جابر ابن حیان در قرن ۸ شناخته شد.

 

ساختار مولکولی

مولکول آمونیاک از یک اتم نیتروژن و سه اتم هیدروژن متصل به آن تشکیل شده‌است. با توجه به وجود یک جفت الکترون ناپیوندی بر روی نیتروژن، این مولکول ساختار هرم مثلثی دارد و زوایای پیوند کم‌تر از ۱۰۹ درجه هستند. مولکول آمونیاک یک مولکول قطبی است که می‌تواند با خودش و بسیاری مولکول‌های دیگر، پیوند هیدروژنی برقرار نماید.

فرایند تولید

در دهه اول قرن بیستم با توجه به گسترش استفاده از کودهای نیتروژن دار و استفاده گسترده از Ammonia در تولید آن ها ، یافتن راهی برای تولید بهینه این ماده از دغدغه های اصلی جهت تولید کود نیتروژنه بود.

روش های مختلفی برای این امر ارائه شدند که به دلیل مشکلات عملیاتی و یا هزینه زیاد از لحاظ اقتصادی به صرفه نبودند ، در این میان هابر توانست با ارائه روشی عملی و به صرفه اماکان تولید آمونیاک در مقیاس بزرگ صنعتی را فراهم کند.

 

کاربردها

  1. کود شیمیایی : در حدود 80% از کل محصول فوق برای تولید کودهای نیتروژنه مورد استفاده قرار میگیرد. این کودها عبارتند از آمونیوم سولفات ، آمونیوم نیترات ، آمونیوم فسفات و اوره .

  2. تولید مواد شیمیایی : سنتز نیتریک اسید ( که در تولید مواد منفجره همانند TNT کاربرد دارد ) ، نیتروگلیسیرین ، سدیم هیدروژن کربنات ،سدیم کربنات ، هیدروژن سیانید و هیدرازین

  3. مواد منفجره : آمونیوم نیترات

  4. پلاستیک و فیبر

  5. داروسازی : استفاده در ساخت سولفونامید و ویتامین های B

  6. کاغذ: آمونیوم هیدروژن سولفید

  7. معدنکاری و متالورژی : استفاده در استخراج روی و نیکل

  8. پاک کنندگی

کاربرد های صنعتی

  • می تواند در سیستم کاتالیست کاهنده، موجب کاهش انتشار NOXگردد.

  • از این ماده در صنعت کشاورزی به وفور مورد استفاده قرار می گیرد و در حدود 80 درصد کل کاربرد آن مربوط به تولید انواع کود های شیمیایی کشاورزی است.

  • در تولیدنیتریک اسید و آمونیوم نیترات مورد استفاده قرار می گیرد و در اختیار عمده فروشان قرار داده می شود و عمده فروشان نیز این مواد را جهت استفاده های گوناگون در سطح بازار توزیع می کنند.

  • مورد استفاده در صنعت رنگ

  • دارای کاربرد به عنوان سوخت یا مشتقات سوختی

  • استفاده به عنوان عامل اکسید کننده و کاهنده

  • بی کربنات آمونیوم (آمونیاک خوراکی) نیز در بیسکوییت سازی مورد استفاده قرار می گیرد.

کاربرد های غیر صنعتی

  • به عنوان مبرد مورد استفاده قرار می گیرد.

  • از این ماده در کنترل آلودگی هوا نیز مورد بهره برداری قرار می گیرد.

  • مورد کاربرد در مواد منفجره

  • مورد استفاده درصنایع غذایی

  • در تصفیه آب نیز کاربرد دارد.

  • می توان با کاهش غلظت آن با افزودن آب، به عنوان پاک کننده در مصارف خانگی مورد استفاده قرار داد که از آن با ناممحلول آمونیاک خانگی یاد می شود.

 

آمونیاک خون چیست

همانطور که پیش از این بیان شد، این محصول با ارزش شیمیایی به طور طبیعی در بدن انسان نیز تولید می گردد. اما غلظت بالایی از آن در خون نیز سبب ایجاد مشکلاتی می گردد که در ادامه به معرفی آن می پردازیم.

برخی بیماری ها می توانند غلظت این ماده را در خون افزایش دهند. غلظت بیش از اندازه این ماده در خون می تواند گاهی بسیار مشکل ساز باشد و منشا آسیب به عروق مغزی، کما و حتی مرگ شود. در ادامه به مهترین کاربرد های این ماده خواهیم پرداخت. مهمترین کاربرد های این ترکیب می تواند به دو شکل صنعتی و غیر صنعتی دسته بندی شود.

بازار جهانی

ارزش بازار جهانی Ammonia در سال 2016 حدود 48.65 میلیارد دلار بوده و انتظار می رود که تا سال 2025 به مقدار 76.64 میلیارد دلار برسد. مطابق پیش بینی ها، همچنین انتظار می رود که تا پایان دوره پیش بینی شده، با رشدی حدود 5.3 درصد از سال 2017 تا سال 2025 دست پیدا کند. منطقه آسیا پاسفیک در سال 2016 بر این بازار چیره شده و پیش بینی ها، سریع ترین نرخ رشد در این بازار را برای این ناحیه متصور می باشند.

خطرات

اکثر مردم از طریق استنشاق گاز و یا بخار با این ماده تماس پیدا می کنند . منابع طبیعی و پاک کنند ها منابع اصلی برای این تماس هستند .

گاز آمونیاک (ammonia) از هوا سبکتر بوده و به سمت بالا می رود ، پس به صورت کلی از هم پاشیده شده و در ارتفاع کم ته نشین نمیشود . با این حال در حضور رطوبت ، گاز آمونیاک بخاری تشکیل می دهد که از هوا سنگین تر است و در ار تفاع کم از سطح زمین تجمع می کند.

آمونیاک به محض تماس با رطوبت موجود در پوست ، چشم ها ، دهان و سیستم تنفسی واکنش داده و گاز بسیار خورنده آمونیوم هیدروکسید را تشکیل می دهد .

آمونیوم هیدروکسید باعث فساد بافت ها از طریق شکستن لیپید غشایی سلول ها شده و موجب تخریب سلولی می گردد . با شکسته شدن پروتئین های سلولی ، آب سلول ها خارج شده و باعث به وجود آمدن آسیب های بیشتری می شود .

برای برقراری ارتباط بیشتر به صفحه تماس با ما مراجعه فرمایید.