اتیلن اکساید
نگاه کلی
اکسید اتیلن یا اتیلن اکسید، که همچنین با نام اکسیران هم نامیده میشود، یک ترکیب آلی با فرمول C2H4O میباشد. این گاز بیرنگ قابل اشتعال دارای بوی ضعیف شیرینی است و سادهترین اپوکسید محسوب میشود. سه حلقهٔ موجود در ساختمان آن شامل دو اتم کربن و یک اتم اکسیژن میباشد. این ماده معمولاً به صورت یک مایع سرد و خُنک شده به کار گرفته شده و به همین صورت حمل می گردد. این ماده عمدتاً به عنوان پیشسازی برای گلیکول اتیلن و دیگر مواد شیمیایی دارای حجم بالا تولید میشود، اما در عین حال برای استریلیزاسیون نیز در پزشکی کاربرد دارد. اکسید اتیلن ایزومر استالدئید محسوب میشود. اتیلن اکساید در دمای اا درجه سلسیوس به گاز تبدیل میشود و در دمای پایینتر به شکل مایع میباشد و وزن مولکولی آن 45 گرم بر مول میباشد
خطرات
این ماده که ترکیبی سرطانزا به شمار می رود می تواند سرطان هایی از جمله لنفوم و لوسمی را به وجود آورد . با این حال سرطان معده و سینه نیز برای کارگرانی که با این ماده سر و کار دارند گزارش شده است. علاوه بر مشکلات فوق این ماده می تواند موجب درد چشم و گلو درد ، تنگی نفس و تاری دید ، سرگیجه ، حالت تهوع ، سردرد ، تشنج ، تاول و سرفه نیز شود.
با توجه به مشکلات فوق اداره ی ایمنی و بهداشت کار محدودیت هایی را برای کارگرانی که با این ماده کار می کنند تنظیم نموده است.
مقدار مجاز این ماده در هوا ppm 1 برای 8 ساعت کاری گزارش شده است. افرادی که به صورت کوتاه مدت در معرض این ماده قرار دارند نباید با بیش از ppm 5از این ماده به مدت 15 دقیقه سر و کار داشته باشند.
کاربرد
اتیلن اکساید و مشتقات آن برای ساخت طیف گسترده ای از مواد و کالاهایی که هر روز از آنها استفاده می کنیم مورد استفاده قرار می گیرد. از جمله ی این محصولات می توان به موادی مانند الیاف پلی استری ، فایبرگلاس و بسته بندی پلاستیک ها اشاره نمود. همچنین به طور مستقیم ماده ی فوق برای استریل نمودن تجهیزات از جمله تجهیزات پزشکی استفاده می شود.
کاربرد های صنعتی
تقریبا می توان گفت تمام اتیلن اکساید تولیدی از پتروشیمی، به عنوان حد واسط در تولید سایر مواد شیمیایی که در تولید موادی مانند الیاف پلی استری برای ساخت لباس، ساخت وسایل خانه، فرش و… به کار برده می شوند مورد استفاده قرار می گیرد.
یکی از مهم ترین کاربرد های این ترکیب ساخت EG ها می باشد. این ترکیبات به عنوان ضد یخ مورد استفاده قرار می گیرند. اتیلن گلیکول همچنین در ساخت فایبرگلاس مورد استفاده در محصولاتی مانند جت اسکی ، وان حمام ، توپ بولینگ و همچنین رزین پلاستیکی پلی اتیلن ترفتالات (PET) که برای ساخت ظروف نوشیدنی و ظروف بسته بندی استفاده می شود ، مورد استفاده قرار می گیرد.
کاربرد های پزشکی
این ماده به صورت مستقیم در استریل نمودن تجهیزات پزشکی ای که نمی توانند با فشار بخار بالا استریل شوند مورد استفاده قرار می گیرد. تجهیزات پزشکی الکترونیکی و یا تجهیزات حساس به گرما و پلاستیکی می توانند هنگام قرار گرفتن در برابر فشار بخار آسیب ببینند. در نتیجه بهترین ماده برای استریل نمودن این تجهیزات اتیلن اکسید می باشد
کاربرد کشاورزی
مقدار کمی از این ماده (کمتر از 1 درصد) برای کنترل حشرات در برخی محصولات کشاورزی برای کنترل حشرات موجود مورد استفاده قرار می گیرد.
محصولات مرتبط
پلی ونیل الکل
توسط
mehrad
آنتی اسکالانت
توسط
mehrad